Odpowiedzi specjalisty

        
  1. Jak postępować z chorym, który jest agresywny?

    Jak postępować z chorą leżącą (1,5 roku) w wieku ponad 80 lat, która czasami jest bardzo agresywna. Jakie środki dawać? Jak reagować?

    Najlepiej reagować z pewnym spokojem, zwykle agresja ma jakieś przyczyny, o ile jest to możliwe należy dążyć do ich usunięcia. Jeżeli chodzi o leki, to wybór zależy od objawów towarzyszących typu lęk czy zaburzenia świadomości. W tym pierwszym przypadku często stosowany jest midazolam, w drugim haoloperidol lub risperidon. Wskazana jest wcześniejsza ocena stanu chorej przez lekarza.

    dr Wojciech Leppert

  2.     
  3. Jak wprowadzić żywienie pozajelitowe?

    Mam chorego męża na raka żołądka – jest bardzo osłabiony i potrzebuje żywienia dożylnego. Jak wprowadzić takie odżywianie?

     

    Żywienie pozajelitowe stosowane jest w warunkach oddziału, jeżeli efekt jest zadowalający i rodzina zostanie przeszkolona, może być kontynuowane w domu. Kwalifikacji dokonuje lekarz opieki domowej hospicjum, po zbadaniu chorego oraz rozmowie z pacjentem i rodziną. Ważne jest zdanie pacjenta w podejmowaniu zwykle trudnej decyzji, jaką jest włączenie żywienia pozajelitowego u chorych w opiece paliatywnej.

    Postępowanie takie ma sens, jeżeli pacjent nie może być odżywiany drogą naturalną bądź przez przetoki zakładane do żołądka lub rzadziej do jelita. Żywienie pozajelitowe u niektórych chorych pozwala przedłużyć i poprawić jakość życia, ale wiąże się także z ryzykiem działań niepożądanych, związanych m.in. z koniecznością założenia tzw. kontaktu centralnego (do głównego naczynia żylnego) i przetaczania znacznej objętości płynów, zawierających składniki odżywcze, a także możliwych powikłań
    infekcyjnych i metabolicznych. Ważne jest dokładne monitorowanie chorych, co pozwala na zmniejszenie ryzyka wystąpienia powikłań w warunkach leczenia na oddziale.
    dr Wojciech Leppert

  4.     
  5. Jakie dokumenty należy przedstawić, by chory został objęty opieką paliatywną w domu?

    Jakie dokumenty należy przedstawić, by chory został objęty opieką paliatywną w domu? Czy takie wizyty są odpłatne?

     

    Hospicjum Domowe i Poradnia Medycyny Paliatywnej zapewnia opiekę paliatywną (oczywiście w ramach kontraktu z NFZ) chorym z zaawansowanymi, nie poddającymi się leczeniu chorobami nowotworowymi, a także w innych schorzeniach przewlekłych, postępujących, zagrażających życiu. Opieka ta obejmuje nie tylko postępowanie objawowe (leczenie bólu, duszności, nudności itp.), ale także daje wsparcie psychologiczne, socjalne, umożliwia dostęp do wypożyczalni sprzętu medycznego.

    Oczywiście należy zgłosić chorego (zarejestrować) w celu objęcia opieką paliatywną. Obecność chorego podczas zgłoszenia nie jest konieczna.
    Wymagane są dokumenty:

    • Dokument tożsamości pacjenta
    • Dokumentacja medyczna z ostatniego okresu, jak również skierowanie od lekarza rodzinnego lub lekarza z oddziału szpitalnego
    • Aktualny dokument potwierdzający prawo do świadczeń w ramach ubezpieczenia zdrowotnego.

    Po dokonaniu tych formalności wizyty zespołu Hospicjum Domowego (lekarza, pielęgniarki) odbywają się regularnie.

    Wizyty pielęgniarki – minimum 2 razy w tygodniu
    Wizyty lekarza minimum 2 razy w miesiącu.
    W sytuacjach pogorszenia się stanu zdrowia czy też nasilenia dolegliwości bólowych i objawów chorobowych wizyty odbywają się częściej, oczywiście po wcześniejszym zgłoszeniu telefonicznym.

     

    mgr Grażyna Jaroszyk

  6.     
  7. Czy istnieje maksymalny czas leczenia pacjenta w ramach hospicjum domowego?

    Czy istnieje maksymalny czas leczenia pacjenta w ramach hospicjum domowego?

     

    Formalnych, ustalonych ograniczeń czasowych nie ma, natomiast są pewne zalecenia, wytyczne wynikające z kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia. Jeśli stan zdrowia pacjenta uległ poprawie, jest stabilny i nie wymaga częstych, regularnych wizyt – istnieje możliwość czasowego zawieszenia opieki Hospicjum Domowego. W takim przypadku możliwe jest udzielenie porady w Poradni Medycyny Paliatywnej lub dalsza opieka lekarza rodzinnego. W sytuacji nagłego pogorszenia się stanu zdrowia, ponownie wznawiane są wizyty domowe lekarza i pielęgniarki – po wcześniejszym zgłoszeniu telefonicznym. Wówczas dalsza opieka Hospicjum Domowego kontynuowana jest tak długo, jak tego wymaga stan zdrowia.

    mgr Grażyna Jaroszyk

  8.     
  9. Czy chory podlegający opiece hospicjum domowego ma prawo dostawać kroplówki wzmacniające oraz leki przeciwbólowe dożylnie?

    Czy chory podlegający opiece hospicjum domowego ma prawo dostawać kroplówki wzmacniające oraz leki przeciwbólowe dożylnie? Szwagier w terminalnej fazie raka żołądka od lekarza hospicjum domowego dostaje tylko recepty na leki przeciwbólowe w tabletkach. Bardzo cierpi, a lekarz twierdzi, że w domu nie mają prawa podawać leków dożylnie. Bardzo proszę o rozjaśnienie mi tej sprawy. 
    Na pewno w trakcie każdej wizyty lekarza, odbywanej przynajmniej dwa razy w miesiącu, pacjent powinien być zbadany, natomiast wizyty pielęgniarskie powinny odbywać się co najmniej dwa razy w tygodniu. Podawanie leków przeciwbólowych drogą dożylną w domu jest dość trudne i zwykle nie ma takiej potrzeby. Najczęściej leki przeciwbólowe stosowane są drogą doustną bądź przez skórną, a jeśli drogi te nie są skuteczne, leki można podawać drogą podskórną przez igłę typu “motylek”. Drogę dożylną zwykle stosuje się, kiedy chory przebywa w szpitalu bądź na oddziale w hospicjum.

    Podawanie płynów drogą dożylną w domu jest trudne, ze względu na konieczną obecność pielęgniarki przez cały czas przetaczania płynu, założenie wkłucia (wenflonu), ponadto wskazane może być wcześniej wykonanie badania laboratoryjnego oznaczenia poziomu elektrolitów we krwi. Jest to jednak możliwe. Podawanie płynów drogą dożylną ma sens u chorych odwodnionych, np. z powodu wymiotów czy biegunki bądź zaburzeń funkcji poznawczych (splątania). Natomiast, jeżeli chory może przyjmować płyny drogą doustną jest to najwygodniejsze i najbardziej naturalne. Podawanie płynów “dla wzmocnienia” nie zostało naukowo udowodnione. Trzeba również podkreślić, iż przetaczanie płynów drogą dożylną może niekiedy prowadzić do powikłań, np. nasilenia objawów niewydolności krążenia.

    Obowiązkiem lekarza i pielęgniarki jest dokładne przedyskutowanie powyższych problemów z chorym i rodziną.

    Dr hab. n. med. Wojciech Leppert

  10.     
  11. Czy obłożnie chory może zostać zignorowany przez Ośrodek Domowej Opieki Paliatywnej?

    Czy obłożnie chory od przeszło dwóch lat, 77-letni emeryt, może zostać zignorowany przez Ośrodek Domowej Opieki Paliatywnej? Choroby, na które choruje to cukrzyca i początkowe stadium Parkinsona. Chory przeszedł także dwa udary.

     

    Witam!

    Zgodnie z wytycznymi Narodowego Funduszu Zdrowia nie możemy objąć opieką hospicyjną wszystkich ciężko chorych pacjentów. Naszą opieką objęci są przede wszystkim chorzy z chorobą nowotworową. Przykro mi, ale wymienione schorzenia nie kwalifikują do objęcia opieką Poradni Medycyny Paliatywnej czy też Hospicjum Domowego. Są to ograniczenia wynikające z kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia, które zostały nam nałożone i których musimy przestrzegać, gdyż w innym przypadku szpital ponosi konsekwencje finansowe. Parkinson, cukrzyca, przebyte udary to schorzenia, które kwalifikują chorego do opieki długoterminowej. Opieka długoterminowa sprawowana jest nad osobami przewlekle i obłożnie chorymi w ich domach, którzy nie potrzebują hospitalizacji. Oferowana jest ona osobom, które ze względu na swój stan zdrowia wymagają specjalistycznej opieki pielęgniarskiej i lekarskiej, jednakże opieka długoterminowa nie może być przeznaczona osobom w terminalnej fazie choroby nowotworowej.
    W każdym rejonie zamieszkania znajdują się placówki medyczne świadczące usługi w tym zakresie. Nie znam rejonu zamieszkania, ale takie informacje można uzyskać od lekarza rodzinnego, pod którego opieką jest pacjent.

    mgr Grażyna Jaroszyk

    Serwis www.opiekawdomu.info

  12.     
  13. Choruję na obrzęk limfatyczny kończyn dolnych. Od kilku dni obrzęk bardzo się nasilił. Co robić i jaka jest przyczyna?
    Choruję na obrzęk limfatyczny kończyn dolnych. Noszę pończochy uciskowe II st. Od kilku dni nogi puchną dużo bardziej, niż zwykle; obrzęk nasilił się z dnia na dzień.  Czym może być to spowodowane? Czy może mieć to związek z lekami nasennymi, które zaczęłam przyjmować? Co robić?
    Obrzęk limfatyczny nie powinien powiększać się znacznie z dnia na dzień. Nagłe, znaczne pogorszenie stanu kończyn powinno być skonsultowane z lekarzem, aby znaleźć przyczynę i zastosować odpowiednie leczenie. Najczęściej znaczne, nagłe zwiększenie rozmiaru kończyny wiąże się z zakrzepicą. Wówczas obrzękowi może towarzyszyć bolesność kończyn oraz zasinienie. W celu wykluczenia lub potwierdzenia zakrzepicy zalecam wykonanie badania USG doppler, d-dimery.
    Ostry obrzęk może być wywołany przez stan zapalny naczyń lub tkanki podskórnej oraz infekcję, np. paciorkowcami. W tym przypadku obrzękowi może towarzyszyć zaczerwienienie, ucieplenie skóry, bolesność okolicznych węzłów chłonnych, wysoka gorączka, objawy pseudogrypowe – zimno, dreszcze. W przypadku infekcji niezbędna jest odpowiednio dobrana antybiotykoterapia. Warto również wykonać podstawowe badania laboratoryjne – morfologię ( zwłaszcza OB, CRP-aby wykluczyć stan zapalny), badanie ogólne moczu lub inne szczegółowe badania, które lekarz zaleci.
    Niektóre leki mogą wpłynąć na pogorszenie stanu kończyn z obrzękiem, jednakże zmiany nie powinny być bardzo gwałtowne.
    Maria Naglak
  14.     
  15. Czy w domowej opiece hospicyjnej jest ograniczona liczba wizyt rehabilitacyjnych w ciągu tygodnia?

    Czy w domowej opiece hospicyjnej jest ograniczona liczba wizyt rehabilitacyjnych w ciągu tygodnia?

    Nie ma odgórnie podanego limitu wizyt rehabilitanta w ciągu tygodnia, miesiąca czy roku. Konieczność rehabilitacji i częstotliwość wizyt fizjoterapeuty ustalana jest przez lekarza prowadzącego z uwzględnieniem potrzeb, jakie wynikają ze stanu zdrowia pacjenta. Jednakże, hospicjum ma ustalony miesięczny limit na świadczenia. Miesięczna ilość świadczonych usług rehabilitacyjnych wynika z podpisanej umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Dla każdej placówki jest inna kwota. Lekarz z rehabilitantem musi podzielić ustaloną liczbę wizyt rehabilitacyjnych na wszystkich podopiecznych. Powinni brać pod uwagę w pierwszej kolejności przypadki pilne, czyli tych pacjentów, którzy rehabilitacji potrzebują najbardziej.

    Maria Naglak

  16.     
  17. Mam spuchniętą całą lewą nogę. Jaka jest tego przyczyna?
    Mam problem, z którym borykam się 13 lat. Mam spuchniętą całą lewą nogę. Zakupiłam urządzenie Vitafon, ale nie pomaga. Noga po całym dniu jest twarda; jak chodzę bardziej puchnie. Jaka jest tego przyczyna?
    W pierwszej kolejności powinna Pani zadbać o dobrą diagnostykę, aby rozpoznać przyczynę powstania obrzęku i wykluczyć wszelkie przeciwwskazania do jego terapii. Obrzęk może być pochodzenia pierwotnego, który powstaje w wyniku nieodpowiedniego wykształcenia się naczyń limfatycznych lub węzłów chłonnych bądź wtórny – spowodowany np. niewydolnością żylną, zakrzepicą lub innymi chorobami, np. serca, nerek, tarczycy. Obrzęk może być również powikłaniem pozapalnym – w wyniku przebytej infekcji, np. po róży lub pourazowym (po złamaniu, urazie kończyny lub zabiegu chirurgicznym). Przyczyną opuchnięcia kończyny bywa również proces leczenia choroby nowotworowej, np. obrzęk po usunięciu węzłów chłonnych lub po radioterapii.
    Zgodnie z dzisiejszą wiedzą medyczną najlepsze efekty terapeutyczne w walce z obrzękiem daje Kompleksowa Terapia Przeciwobrzękowa, która składa się ze specjalistycznego drenażu limfatycznego, bandażowania, terapii ruchowej oraz starannej pielęgnacji skóry. Istnieją również zabiegi wspomagające np. drenaż pneumatyczny, po którym kończyna powinna być zabezpieczona wyrobem uciskowym bądź zabandażowana, aby podtrzymać efekt drenażu.
    Zabiegami pomocnymi w  likwidacji obrzęku są również: masaż wibracyjny – aquavibron, kinesiotyping, elektroterapia energotonowa. Trudno jest mi się wypowiedzieć na temat Vitafonu. W naszej placówce nie posiadamy tego urządzenia. Poza tym, Vitafon nie znajduje się na liście zabiegów rekomendowanych przez towarzystwa limfologiczne. Również w piśmiennictwie naukowym o tematyce limfologicznej nie jest on wymieniony. Ponadto, zabiegi dodatkowe, uznane za wspomagające leczenie obrzęku dają pozytywne skutki głównie w początkowej fazie choroby, gdy obrzęk ma miękką, plastyczną konsystencję. W kolejnych stadiach, gdy kończyna staje się twarda, zabiegi te nie przynoszą już widocznych rezultatów.
    Zauważyła Pani zmienność dobową w występowaniu obrzęku. Taka zmienność jest charakterystyczna dla obrzęków pochodzenia żylnego lub początkowego stadium obrzęku limfatycznego. Niestety, obrzęk limfatyczny jest chorobą nieuleczalną, przewlekłą ze skłonnością do progresji. Bez podjęcia odpowiedniej terapii będzie narastał i stawał się coraz twardszy, aż przestanie znikać samoistnie po nocy.
    Zmienność dobowa związana jest z siłą grawitacji. Gdy Pani leży odpływ żylny jak i limfatyczny jest lepszy. W momencie, gdy Pani stoi lub siedzi działa siła grawitacji, która utrudnia odpływ chłonki i krwi powodując zastój płynów w nodze, co wiąże się ze wzrostem rozmiaru kończyny. Dlatego osobom z obrzękami zaleca się wyższe ułożenie nóg podczas odpoczynku oraz częste zmiany pozycji w trakcie dnia, unikanie długotrwałych pozycji siedzących i stojących.W ciągu dnia pacjent powinien nosić odzież uciskową np. pończochę, która usprawni odpływ płynów i pracę naczyń. Specjalistyczna odzież uciskowa powinna być dobrana dopiero po terapii przeciwobrzękowej.
    Wczesne podjęcie terapii znacznie wpłynie na poprawę jakości Pani życia oraz zapobiegnie dalszemu postępowi obrzęku. Dlatego proszę uzupełnić diagnostykę np. u lekarza specjalisty chorób naczyń, który ustali diagnozę lub skieruje na dodatkowe badania. Po wykluczeniu przeciwwskazań do terapii, lekarz może wystawić skierowanie do specjalistycznego ośrodka zajmującego się leczeniem obrzęków w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia.
     Maria Naglak
  18.     
  19. Czy opatrunki specjalistyczne stosowane w leczeniu odleżyn są refundowane?

    Czy opatrunki specjalistyczne stosowane w leczeniu odleżyn są refundowane w ramach hospicjum domowego, hospicjum stacjonarnego bądź pielęgniarskiej opieki długoterminowej czy też pacjent musi je zakupywać na podstawie recepty?

    W leczeniu odleżyn stosuje się przede wszystkim plastry Granuflex. Odpłatność w przypadkach przewlekłych owrzodzeń, w tym również odleżyn wynosi 30%. Całkowita refundacja Granuflexu występuje tylko i wyłącznie w przypadku pęcherzykowatego owrzodzenia skóry. Nawiązując do Pani pytania nie ma refundacji w ramach Hospicjum Domowego, jak również w ramach opieki długoterminowej. Inna jest sytuacja jeśli pacjent przebywa w Oddziale Medycyny Paliatywnej Hospicjum Stacjonarnego, wówczas niezbędne leki, środki medyczne i materiały opatrunkowe wszelkiego typu są pacjentowi zapewnione nieodpłatnie, na czas pobytu.

    Grażyna Jaroszyk

    Serwis www.opiekawdomu.info

* Wszystkie pola formularza są wymagane

W możliwie szybkim terminie, z reguły nie przekraczającym 24 godzin, prześlemy na podany adres e-mail odpowiedź specjalisty.

*Aby przesłać nam swoje pytanie należy wpisać je w pole “Twoje pytanie” oraz podać adres e-mail. Nie wymagamy od Państwa podawania żadnych innych danych kontaktowych, a adres e-mail pozostanie wyłącznie do wiadomości Redakcji.

W ramach formularza kontaktowego udzielamy odpowiedzi w dni robocze – od poniedziałku do piątku – jedynie na pytania dotyczące opieki nad przewlekle chorym pacjentem. Przekazywane Państwu informacje będą miały charakter ogólny, bez odnoszenia się do konkretnych przypadków medycznych, w których dla postawienia właściwej diagnozy niezbędny będzie bezpośredni kontakt ze specjalistą.



Dziękujemy za wysłanie wiadomości.