Rola pracownika socjalnego w opiece paliatywnej

Wsparcie socjalne to integralna część postępowania medycznego w opiece hospicyjnej i w leczeniu chorych z niepewnym rokowaniem. To podstawa i warunek pełnego leczenia i dobrej opieki nad pacjentem, którego choroba zastaje często w najmniej oczekiwanym okresie jego życia, kiedy jego sprawy osobiste i prawne nie są uregulowane.

Wsparcie socjalne w opiece hospicyjnej znacznie różni się od pomocy pracowników socjalnych w Ośrodkach Pomocy Społecznej i nie polega na rozwiązywaniu problemów społecznych, takich jak: alkoholizm, przestępczość, narkomania, czy przemoc. Rola pracownika socjalnego skupia się na rozpoznawaniu i wskazywaniu sposobu rozwiązywania problemów praktycznych, jak również na działalności informacyjnej w zakresie m.in. praw i uprawnień, ulg, przepisów spadkowych.

Pracownik socjalny w hospicjum nie ponosi ciężaru rozwiązywania problemów społecznych, co jest obowiązkiem innych organów, ale udziela wsparcia możliwego i koniecznego w danym momencie. Najczęstszą formą pomocy jest udzielanie informacji w sprawie świadczeń. Pracownik pomaga w przygotowaniu i skompletowaniu dokumentów rentowych, wnioskuje o podwyższenie stopnia inwalidztwa z racji postępującej choroby, czy też o przyznanie dodatku pielęgnacyjnego z powodu niezdolności do samodzielnej egzystencji. Współpracuje w załatwieniu tych wszystkich spraw z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, jak również z Miejskim i Powiatowym Zespołem do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. Pośredniczy w informowaniu tych instytucji o niemożności stawienia się pacjenta ciężko chorego na badanie lekarza orzecznika i w dostarczeniu brakujących dokumentów.

Jeżeli zaistnieje taka konieczność pracownik socjalny udziela również pomocy w zakresie tworzenia pism, podań, odwołań od decyzji ZUS-u. W sytuacji, gdy pacjent nie ma prawa do otrzymywania świadczeń(renty, emerytury) pracownik interweniuje w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej, w celu uzyskania pomocy materialnej w formie zasiłku stałego i dodatkowej pomocy celowanej (np. na leki, węgiel itd.). Z Ośrodkami Pomocy Społecznej kontaktuje się też często w sprawie zorganizowania dodatkowej opieki wyręczającej nad chorym w domu (usług opiekuńczych), szczególnie w godzinach pracy pozostałych członków rodziny lub też gdy rodzina nie radzi sobie z opieką i potrzebuje dodatkowej pomocy. Gdy stan zdrowia pacjenta pogarsza się i wymaga on hospitalizacji pracownik socjalny wspomaga rodzinę w umieszczeniu chorego w Oddziale Medycyny Paliatywnej w Hospicjum.

Ważnym aspektem całej tej działalności jest również pomoc w uzyskaniu sprzętu rehabilitacyjnego, medycznego, tak niezbędnego w sytuacji pogarszającego się stanu zdrowia. W hospicjum funkcjonuje wypożyczalnia sprzętu medycznego dla pacjentów Poradni Medycyny Paliatywnej, jak również pacjentów Hospicjum Domowego.

mgr G. Jaroszyk